Stopplaats 2 en 3 : H. Kruis kapel, H. Graf kapel en O.L.Vrouw 7 Smarten


Op het hoogste punt van de Kruisberg staat de vervallen Heilige Kruis-kapel.

WO1 – geschiedenis

Stopplaats 2 en 3 : De Heilige Kruis kapel en Heilige Graf kapel op Kruisberg

  • STRIJD OMGEVING HERENTALS :
    De omliggende gemeenten rond Herentals werden bij het begin van de oorlog zwaar getroffen. Na de eerste doorbraak van het Duitse leger in Wallonië kwam ook onze streek onder vuur te liggen.
    Antwerpen werd verdedigd door 2 fortengordels, één oudere dichter  bij de stad en één modernere verder weg.  Deze forten en kleine versterkingen, schansen genaamd, lagen in een halve cirkel rond Antwerpen.  Het schootsveld voor de forten moest geruimd worden. Dit had tot gevolg dat bomen, aanplantingen en ook soms huizen dienden te verdwijnen.
    In Liesele nabij Puurs  werd zelfs heel het dorp platgebrand door het Belgische leger omdat het te dicht bij het fort was gebouwd. Bij de nadering van het Duitse leger werd er fel gevochten, onder meer de forten van Lier en Walem kwamen zwaar onder vuur te liggen. 

    Het Belgische leger hield ook stand aan de Gete-linie en toen een eenheid van Duitse bereden troepen wou doorbreken resulteerde dit te HALEN in de “slag van de zilveren helmen”. Op het slagveld werden immers vele zilveren helmkentekens van de Duitse Ulanen en huzaren terug gevonden. Onze karabiniers-wielrijders en eenheden van onder meer  het 4de  lansiers behaalden daar de enige op eigen kracht bevochten Belgische overwinning. (bezoek zeker ook museum Halen)

STOPPLAATS 2: BOVEN OP KRUISBERG AAN DE HEILIGE KRUIS KAPEL.

( Weetje het 4DE  kon in 1915 nog een historisch wapenfeit verrichten door aan de Noordzeekust te Wissant een gestrande Duitse onderzee boot (U-boot) buit te maken.) 


Duitsland had bij het begin van de oorlog een vrije doorgang door ons land verwacht en toen ze met hardnekkig verzet dienden af te rekenen leverde dat hun kostbaar tijdsverlies op om Frankrijk binnen te vallen. Gefrustreerd hierdoor werden er ook in omliggende gemeenten brandstichtingen en plunderingen door ontspoorde Duitse eenheden uitgevoerd.
In Leuven werd  zelfs de wereldberoemde bibliotheek met een groot gedeelte van de stad in as gelegd. In Lier werden zo in oktober 1400 huizen onbewoonbaar, in België in totaal zo’n 65.000.
Ook al het fenomeen van zogenaamde franc-tirreurs, burgers die vanuit huizen  op Duitse troepen zouden schieten, werd  door  vijand in Herselt en elders aangegrepen om onschuldige dorpsbewoners of gijzelaars dood te schieten. Meestal ging het echter om vergissingen door vuur uit eigen Duitse rangen of vuur van onze soldaten die vanuit hinderlaag de vijand onder vuur namen en zich dan snel terugtrokken.

Vraag 2 : ………………………………………….

Erfgoed: De H. Kruiskapel, H. Grafkapel en O-L-Vrouw 7 Smarten

Boven op de Kruisberg staat de Heilige Kruiskapel als twaalfde statie. Deze is gewijd aan de scène in het lijdensverhaal waar Jezus aan het kruis werd genageld. De kapel is een éénbeukig kruiskerkje in beschilderde baksteen met een zeszijdig klokkentorentje (dat nu is verwijderd). De Heilige Kruiskapel werd opgericht vóór 1534, herbouwd in 1835 en vergroot in 1841.
Aan de zijkant staat een arduinen gedenkplaat …………..

De Heilige Kruiskapel op de top van Kruisberg, met het nog intacte klokkentorentje (foto rond 1990).

De Heilige Grafkapel is de 14e en laatste statie van de kruisweg en is gewijd aan de gebeurtenis dat Jezus na zijn dood aan het kruis in een gesloten graf werd gelegd. De 8-hoekige kapel is gebouwd in baksteen met radvensters en rondboogdeur in vlakke baksteenomlijsting.
Deze kapel werd gebouwd rond midden 18e eeuw. Op het einde van de Tweede Wereldoorlog (1944) werd de kapel verwoest door een vliegende bom (V1) die op deze plaats neerviel.
De kapel werd in 1947 heropgebouwd op initiatief van de Onze-Lieve-Vrouwe parochie.

De 14e en laatste statie van de kruisweg is de achthoekige Heilige Grafkapel.

De kruisweg sluit afdalend aan bij de kapelletjes voor Onze-Lieve-Vrouw van 7 Smarten, verwijzend naar de 7 zware beproevingen die Maria, de moeder van Jezus Christus, heeft moeten doorstaan.
De tweede deel van de kruisweg vertelt het verhaal van de ZEVEN SMARTEN .
Dit zijn 7 pijnlijke scenes uit leven van Maria als moeder der smarten, namelijk :

1-voorspelling van Simeon in de tempel.

2-vlucht naar Egypte.

3-verloren in de tempel.

4-lijdensweg.

5-onder het kruis.

6-dode lichaam.

  7-begrafenis van Jezus.

De laatste statie van de Onze-Lieve-Vrouw van 7 Smarten is op dit moment redelijk vervallen.

TRADITIES : afbinden van koorts

PROCESSIE : Door dit als alles maakten vele mensen van Herentals een processie langs de kruisweg naar de heilige kruiskapel, eerst vernoemd in 1460 waar dan gebeden werd voor bescherming tegen al dat oorlogsgeweld en voor de veiligheid  van het gemobiliseerde mansvolk in wiens afwezigheid oudere mannen en vrouwen het werk dienden over te nemen. Temeer daar in begin 1914 België immers nog overwegend een katholiek land was.  

Koorts afbinden


Klik op onderstaande knoppen om verder of terug te gaan naar de beschrijving van de andere stopplaatsen van de themawandeling :