DE ONZE-LIEVE-VROUW KAPEL OP DE KEMPENSE HEUVELRUG (Lichtaartseweg 169 te Herentals)
WO1 – geschiedenis
Erfgoedwaarde
In Herentals staat langs de Lichtaartse weg, recht tegenover café-brasserie ‘De Kluis’, een prachtige kapel op een zandheuvel ter ere van Onze-Lieve-Vrouw. Deze neo-gotische kapel werd in 1927 opgericht als dank voor de vrijwaring van vernieling van de stad tijdens de Eerste Wereldoorlog (1914 – ’18).
-De geschiedenis van het ‘Zandkappelleke’ is eeuwenoud .
Het oorspronkelijke heiligdom stond ooit aan het begin van de heuvelrug die vanaf Herentals tot Lichtaart en Kasterlee loopt. Al in 1460 werd gewag gemaakt van wonderbaarlijke genezingen die werden toegeschreven aan een Mariabeeldje dat aan de kruisberg bij een boom werd gevonden. Vanaf 1520 verscheen er een stenen kapel aan de voet van de kruisberg, op de plaats die nu tussen het kerkhof en de spoorweg Herentals-Turnhout ligt. In 1841 werd die historische kapel na een bewogen geschiedenis afgebroken. Bijna een eeuw later verrees de huidige Kapel OLV in ’t Zand, nu aan de overkant van de weg naar Lichtaart bovenop een duin van de Kempense heuvelrug .
TRADITIES
Vrome inwoners van Herentals smeekten tijdens de eerste wereldoorlog de hulp af van de maagd Maria. Mocht Herentals van het oorlogsgeweld gespaard blijven dan zouden ze de Zandkapel doen herrijzen. Na de nodige geldinzamelingen werd de kapel gebouwd en in 1928 ingewijd inderdaad als dank voor de vrijwaring van Herentals tijdens wereldoorlog 1.
Deze prachtige neogotische kapel is ontworpen door de bekende architect Jean De Wit en de grond waarop ze is gebouwd werd geschonken door dhr. Remi Le Paige, een voormalige burgemeester van Herentals.
De kapel van Onze-Lieve-Vrouwe in ’t zand is thans weer zichtbaar vanaf de Lichtaartseweg. Bij een stevige ingreep werden overtollige exotische bomen en lage begroeiing die de kapel aan het zicht onttrokken verwijderd. De kerkfabriek sprak het agentschap voor natuur en bos aan en deze lieten een aannemer de nodige werken uitvoeren. Een pad van 6 meter breed loopt nu vanaf de Lichtaartseweg tot aan de voet van de fraaie kapel.
De O-L-Vrouw kapel in’ Zand, staat op de Kempische Heuvelrug tussen het groen van de natuur en nodigt de passerende wandelaar uit om even halt te houden en tot rust te komen. Men kan hier een kaarsje branden om een intentie te doen aan zichzelf of iemand anders.
-De kapel is dus gewijd aan onze-Lieve-Vrouw die als eretitel “REGINA PACIS” koningin van de vrede kreeg. Deze naam is ingegeven door het verlangen naar vrede dat te midden van strijd en geweld zo diep en hevig onder de mensen overal en zeker ook THUIS voelbaar was tijdens de eerste wereldoorlog. Het verwijst ook naar de vrede van het hart, het diepe verlangen van elke mens om in respect en verdraagzaamheid met alle volkeren te willen samenleven. De kapel symboliseert dan ook het streven van onze vaderlandslievende vereniging naar het vredesideaal “NOOIT MEER OORLOG”. Men kan in de kapel een “intentie voor vrede” neerschrijven en deze kaart in de vredes box deponeren. Of traditioneel een kaarsje branden om …..
WO1-tentoonstelling tijdens de erfgoeddag en -week (21 – 26 april 2024)
–In de kapel is er tevens een kleine WO1-tentoonstelling met 2 aanraakschermen die info geven over de gesneuvelde Herentalse soldaten( uit de databank “Kempenseklaprozen”
– een power point-presentatie (rolling demo over WO1 feiten – Vic heeft veel afbeeldingen/boeken/posters/artefacten –zou Kempens Karakter nog beschikken over collectie afbeeldingen oude vlaggen ?)
-Via de NSB Booischot worden er ook voor de kapel 2 banners met afbeelding van soldaten uit WO1 voorzien(ok). In onderzoek/overleg vereniging “De Piotten” wordt getracht nog enkele figuranten gekleed in uniform van Belgische soldaten WO1 aldaar de wacht te laten optrekken, of mogelijk ook rijkswachters in oud uniform.